چاپ روتوگراور چیست ؟

تاریخچه استفاده از چاپ روتوگراور به قرن هجدهم و کشور اتریش باز می گردد ،‌در آن زمان کیفیت چاپ به هنر حکاک سیلندر بستگی داشت. هنرمند حکاکی با استفاده از ابزار مخصوص، طرح مورد نظر را روی پلیت حکاکی کرده و پلیت روی سیلندر چسبانده می شود .با وجودی که چاپ روتوگراور در اروپا ابداع شد. اما نخستین بازار این چاپ در آمریکا و در صنایع چاپ روزنامه شکل گرفت؛ با ساخت فیلم‌های سلفون ‌چاپ و مرکب های روتوگراور دستخوش تغییرات ‌عمده‌ای شد تا با نیازهای جدید در لفاف های بسته بندی منطبق شود. مواد جدید از جمله فیلم های پلاستیکی جدید ،‌فویل های آلومینیومی و کاغذهای با کیفیت نیاز به فرآیند چاپ با کیفیت بالا را افزایش داده اند .

روش چاپ روتوگراور از جمله روش‌هایی است که توانسته خود را با این گرایش وفق دهد. در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی، چاپ روتوگراور تنها روش مورد استفاده برای لفاف های بسته بندی با کیفیت بالا محسوب می شد. در آن زمان روتوگراور از نظر میزان استفاده،‌ کیفیت و کارایی از فلکسوگرافی جلوتر بود. مزیت عمده این روش، امکان چاپ با کیفیت بالاتر از روش های دیگر چاپی و روی هر نوع سطح بود. با این وجود چاپ فلکسوگرافی در دهه ۷۰ فاصله موجود را بسیار کمتر کرد. دلیل این امر نیز قابلیت صرفه جویی در استفاده از حلال در این روش می‌باشد. به تدریج و با ساخت مرکب های محلول در آب و مرکب های UV وابستگی چاپ فلکسو به حلالهای رایج در چاپ به حداقل رسید. در این میان، استفاده از مرکب های محلول در آب در چاپ روتوگراور مشکلات خاص خود را داشته و نتوانست پا به پای فلکسو پیشرفت کند .

همین توانایی فلکسو باعث پیشی گرفتن این روش چاپی از روتوگراور شد. در سال ۱۹۸۲ نزدیک به ۲۳ درصد از کل مرکب های فروخته شده در چاپ گراور مصرف می شد، در حالیکه امروز این رقم در حدود ۱۷ درصد است. ازطرف دیگر سهم فلکسو که در سال ۱۹۸۲ حدود ۱۷ درصد بود، ‌اکنون به ۲۳ درصد از کل مصرف مرکب صنایع چاپ رسیده است. در دو دهه اخیر این دو روش چاپ رشد عکس هم داشته اند؛ درحالیکه چاپ افست سهمی تقریباً ثابت و در حدود ۴۰ درصد داشته است .

رقابت عمده تنها میان روتوگراور و فلکسوگرافی نیست، بلکه چاپ افست نیز در حال اشتغال سهم روتوگراور در چند دهه اخیر بوده است. پیش بینی می‌شود در دهه آینده این رقابت جدی‌تر شود. یکی از شاخص های عمده روش چاپ روتوگراور امکان استفاده از محدوده وسیعی از انواع رزین ها و حلال‌های مرکب می‌باشد .دلیل این امر نیز لاستیکی یا پلیمری نبودن سطح سیلندر گراور می‎باشد که حلال ها روی آن اثر مخرب ندارند.

دلیل دیگر برتری فلکسوگرافی، مقرون به صرف بودن آن در انجام تیراژهای پایین‌تر می‌باشد. تنوع محصولات و بازار چاپ‌های کم حجم کوتاه در این میان نقش اساسی ایفا می کند. واضح است چاپخانه‌ها به دنبال منافع بیشتر هستند و روشی به کار می برند که حداکثر سود را نصیبشان کند .البته لازم به ذکر است ‌دست اندکاران فن آوری روتوگراور نیز بیکار ننشسته و پیشرفت‌هایی در این صنعت رقم زده اند. از جمله می توان به سیستم های تعویض سیلندر اشاره کرد. ادغام این فن آوری با کیفیت مطلوب چاپ روتوگراور بستر مناسبی برای پیشرفت این روش ایجاد کرده است .

به جرأت می توان گفت روش چاپ روتوگراور از جمله با‌کیفیت‌ترین روشهای چاپ در قرن اخیر می باشد‌. با وجود از دست دادن بخش اقتصادی بازار‌، هنوز هم در چاپ لفاف های بسته بندی با کیفیت بالا طرح‌های پیچیده بازار ویژه خود را دارد و پایان دوره استفاده از مرکب های پایه حلال در چاپ لفاف های بسته بندی باکیفیت بالا توسط روتوگراور چندان نزدیک به نظر نمی رسد .

تاریخ چاپ گراور به سال ۱۳۰۰ میلادی، دوره رنسانس و کار هنرمندان ایتالیایی در آن زمان بر می گردد. آنچه این هنرمندان به آن مشغول بودند حکاکی‌های ظریفی بود که بر سطح نرم الواح مس و با دست صورت می‌گرفت. طرح ها در جایی که بر روی مس حکاکی می‌شدند، کانال‌ها یا حفره‌هایی را باقی می‌گذاشتند که مرکب رو به هنگام چاپ در خود نگاه می‌داشت.

بنابراین آنچه که امروزه تحت عنوان اینتاگیلو یا چاپ گود می‌شناسیم ریشه‌ای ایتالیایی داره و به معنای چاپ از روی سطح یا طرح گود شده است. در این میان چاپ گراور اشاره به روش صنعتی چاپ گود داره که مختص چاپ‌های با تیراژ بسیار بالا است. به هر حال چاپ گراور در طول زمان پیشرفت و رواج بسیاری داشته تا جایی که به عنوان یک روش چاپی سریع و با کیفیت بسیار بالا، امروزه کاربردهای مختلفی داره.

اولین لوح چاپ گود (نه سیلندر گود) با روش عکاسی در حدود سال ۱۸۱۴ توسط جوزف نیکفور نیپکه ابداع شد. ایشان روش خود را هلیوگرافی نامید روشی که در اون گراور مسی برای چاپ به دستگاه بسته می‌شد. بعدها فاکس تابلوت روش نیپکه را تصحیح کرد و نخستین فیلم نگاتیو رو برای ساخت لوح به روش هلیوگرافی افزود. ما شخصی که به عنوان مخترع چاپ پیشرفته گراور شناخته شده کارل کلیف هست. کلیف کارش را با اسید کاری گراور حساس به نور و عکاسی شده در ۱۸۷۵ شروع کرد. او سرانجام در سال ۱۸۷۹ روش هلیوگرافی خودش رو تکمیل کرده و اون را در انجمن عکاسی وین معرفی کرد. البته نسخه‌های چاپی کلیف نمونه‌هایی با کیفیت بسیار بالا بود که نظر مجموعه داران آثار هنری را جلب می‌کرد با این حال روش کلیف در ابتدا از محدوده شهر وین بیرون نرفت زیرا نمی‌خواست اسرار کار خودش رو افشا کنه.

به هر ترتیب سرانجام زمانی که روش خودش رو به فروش رسوند پرده از اسرار خود برداشت، اما تا هنگام مرگ در سال ۱۹۲۶ روش خودش رو ارتقا داد. «انقلابی‌ترین حرکت او تبدیل چاپ گود از روی گراور مسطح به چاپ از روی سیلندر بود؛ او نخستین ماله یا تیغه بلید را در روش گود ابداع و حتی نخستین سیستم چاپ رنگی گود با دستگاه رول را طراحی کرد. او بدین ترتیب اصطلاح سیستم چاپ روتوگراور از روی سیلندر را رواج داد.» بعد از آنکه کلیف اسرار کار خود را فاش کرد، دیگران به روش روتوگراور روی آوردن و طراحی تجهیزات برای این روش شروع شد.

با آغاز قرن بیستم روتوگراور به عنوان روشی برای چاپ‌های ظریف و با کیفیت در همه جا رواج یافت. در دهه ۱۹۲۰ دستگاه‌های چاپ عظیم چهار و پنج رنگ وارد روش گراور شدند و انواع کارت پستال، تقویم، کتاب‌های هنری و حتی مجلات بصورت تمام رنگی با اونها چاپ شد.

هلیوگرام یا همان روتوگراور، سیستم چاپ گود است با کیفیتی بسیار نزدیک به چاپ افست. هرچند مراحل آماده سازی این نوع چاپ بسیار گرانتر از انواع دیگر، چاپ چون افست و فلکسو می باشد اما برای چاپ ایده آل به شکل رول بر روی BOPP و موادی از این قبیل، بهترین انتخاب محسوب می‌شود. بخصوص اینکه مصرف لفاف هایی از این نوع برای کارخانجات تولیدی همیشگی و با تیراژ بالا باشد. دلیل آن هم این است که با سیلندر تهیه شده، می توان در تیراژ میلیونی چاپ کرد در حالی که در روش افست برای تیراژهای بالا بایستی زینک های مجدد تهیه کرد.

چاپ هلیو دارای دستگاههای بسیار بزرگ و دارای بیشترین سرعت چاپ در صنعت چاپ می باشد که توانایی چاپ با بالاترین کیفیت و ارزانترین قیمت چاپ در دنیا همچنین توانایی چاپ بصورت رول تا عرضهای متفاوت و چاپ چندین رنگ بصورت همزمان را دارا میباشد چاپ بر روی میکرونهای کم و بالا را به راحتی انجام می دهد و محدودیتی در جنس مواد چاپ شونده ندارد.

منبع : چاپخونه و تولید محتوا

از کاربرد جت پرینتر در خط تولید محصول چه می‌دانید؟